مدیریت زمان کسب شده و p-factor

مفهوم مدیریت زمان کسب شده (Earned Schedule)

مفهوم زمان کسب شده اولین بار به دلیل ضعف هایی که شاخص SPI (شاخص عملکرد زمانی پروژه) و پیش بینی های مبتنی بر این شاخص داشت، در سال 2003 توسط آقای لیپکه مطرح گردید که به جای محاسبه شاخص عملکرد زمانی بر اساس هزینه، ارزش کسب شده را مبتنی بر زمان محاسبه می کند.

محاسبه زمان کسب شده

اجازه دهید که این موضوع را با یک مثال بیشتر توضیح دهیم. به تصویر زیر نگاه کنید.

در این مثال:

بودجه پروژه 1میلیون دلار : BAC=1M$

مدت زمان پروژه 6 ماه : PD=6

ارزش کسب شده 300 دلار : EV=300

ارزش برنامه ریزی شده 500 دلار : PV=500

ما در ماه سوم از پروژه هستیم : AT=3

بنابراین داریم:

 SV= EV-PV= -200$

SPI=EV/PV=300/500=0.6

حال در این شرایط شاخص زمان کسب شده پروژه چه عددی است؟ برای پاسخ به این سوال باید زمانی را که مطابق برنامه باید 300 دلار ارزش کسب می کردیم، پیدا کنیم.

برای کشف این نقطه تصویر EV را در PV بر روی محور زمان به دست می اوریم.که این مورد در شکل زیر نمایش داده شده است.

حال با دانستن زمان کسب شده (ES) می توانیم شاخص راندمان عملکرد زمانی پروژه را مبتنی بر زمان کسب شده محاسبه کنیم.

بنابراین داریم:

SV_(t) = ES – AT = 2-3 = -1

SPI_(t) = ES/AT = 2/3 = 0.67

پیش بینی زمان خاتمه پروژه نیز به صورت زیر است.

PD/SPI_(t)=6/0.67= 8.95

این پیش بینی به این معناست که احتمالا در ماه نهم، پروژه خاتمه خواهد یافت.

اگر فرض کنیم که در انتهای پروژه یعنی در ماه نهم هستیم و پروژه دارای سه ماه تاخیر است، محاسبات ارزش کسب شده به چه ترتیبی خواهد شد؟

EV=100%x Budget= $1M

PV = Budget (BAC) = $1M     ES = PD = 6 months       AT= 9 months

SV($) = EV-PV=0            SPI($) = EV/PV = 1

SPI_(t) = ES/AT= 6/9 = 0.67              SV_(t)= ES-AT = 6-9 = -3 month

مفهوم تبعیت زمانبندی پروژه (SCHEDULE ADHERENCE) یا همان P-FACTOR

مدیریت زمان یک برنامه دقیق است که نشان می دهد در چه زمانی محصول، خدمت و یا نتیجه پروژه، که در برنامه محدوده پروژه مشخص شده است، تحویل داده می‌شود. همچنین ابزاری برای ارتباطات، مدیریت انتظارات ذینفعان و پایه ای برای گزارشات عملکرد است.

مفهوم تبعیت زمانبندی پروژه (SCHEDULE ADHERENCE) مفهومی است که همزمان با مفهوم زمان کسب شده، توسط اقای لیپکه در مقاله ای مطرح شد و از آن پس توسط دیگران بیشتر به آن پرداخته شد.

مفهوم مطابقت (تبعیت) برنامه زمانبندی مبتنی بر مفهوم زمان کسب شده (Earned Schedule) است و از مقایسه پیشرفت پروژه محاسبه شده با ارزش کسب شده (EV) در مقایسه با ES در زمان واقعی AT به دست می آید.

عدد p-factor کوچکتر از یک به معنای فقدان مطابقت از زمانبندی هدف (یا خط مبنای مدل زمانبندی) است که ممکن است به دلیل انحراف های مختلفی که نسبت به منطق شبکه زمانبندی برنامه خط مبنا (baseline) یا برنامه هدف ایجاد شده باشد. به عبارت دیگر هر چه عدد p-factor به یک نزدیکتر باشد، به این معناست که ما در اجرا بیشتر به زمانبندی مبنا پایبند بوده ایم و کمتر کارهای خارج از توالی انجام داده ایم. به زبان ساده وقتی مطابقت یا تبعیت از زمانبندی پروژه عدد کمی باشد به معنای این است که ما بدون رعایت کردن منطق پیش نیازی، فعالیت هایی که باید مطابق برنامه انجام شود، انجام نداده ایم و در عوض فعالیت هایی که هنوز موعد زمانی‌شان نرسیده اند، انجام داده ایم. البته دلیل ریشه ای این مشکل ضعیف بودن منطق پیشنیازی فعالیت‌هاست.

بنابراین پروژه های با عدد p-factor پایین، دوباره کاری های زیادی خواهند داشت. همچنین شاخص های پیش بینی کننده آینده در این پروژه ها از دقت کافی برخوردار نخواهند بود. پس در برنامه ریزی و کنترل پروژه دانستن مفهوم مطابقت برنامه زمانبندی یا همان عدد p-factor مهم وحیاتی است.

محاسبه p-factor

برای محاسبه عدد مطابقت زمانبندی (p-factor) دو نوع فرمول وجود دارد:

1.فرمول سهل گیرانه تبعیت زمانبندی پروژه 

P-factor = sum_i∈N min(PV_i,ES, EV_i,AT) / sum_i∈N PV_i,ES

N: The set of all activities of the project network

PV_i,ES: The planned value of activity i at time ES

EV_i,AT: The earned value of activity i at time AT

2.فرمول سخت گیرانه تبعیت زمانبندی پروژه

P-factor = sum_i∈N  (EV_i,ES) / sum_i∈N EV_i,AT

مثال محاسبه P-factor با دو فرمول سهل گیرانه و سخت گیرانه

1.محاسبه مطابقت زمانبندی پروژه (P-factor) با فرمول سهل گیرانه

P-factor = ({min(10,10) + min(30, 30) + min(5, 5) + min(0.14*20, 0) + min(0.14*10, 0) + min(40, 40) + min(0.14*5, 5) + min(0, 0)}) / ({10 + 30 + 5 + 0.14*20 + 0.14*10 + 40 + 0.14*5 + 0}) = 85.7 / 89.9 = 0.95

2.محاسبه مطابقت زمانبندی پروژه (P-factor) با فرمول سخت گیرانه

P-factor=(10+5+40+15+(.14*27.5)) / (10+5+40+5+30) = 73.8 / 90 = 0.82

د